Gipsówka biała wiechowata - skąd pochodzi?
Gipsówka biała wiechowata (łacińska nazwa Gypsophila paniculata) jest wieloletnią byliną należącą do rodziny gożdzikowatych. Potocznie gipsówkę białą wiechowatą nazywa się też Łyszczcem wiechowatym. W naturze gipsówka biała rośnie na terenach Azji (stamtąd się wywodzi, konkretnie z Kaukazu, Syberii, Mongolii) oraz Europy (głównie południowo wschodnia i środkowa Europa), w Chinach oraz na Syberii. W naszym kraju w naturalnym środowisku gipsówka biała wiechowata rośnie bardzo rzadko. Te nieliczne siedliska jej występowania to dolina Bugu, nieliczne miejsca na Nizinie Podlaskiej oraz okolice Hrubieszowa. W związku z tak rzadkim występowaniem w Polsce gipsówka biała wiechowata jest objęta ochroną, ale dotyczy to tylko bylin dziko rosnących, a nie tych, które pochodzą z upraw. Nie jest to już niestety ścisła ochrona (taka obowiązywała do roku 2013), ale tak zwana częściowa ochrona gatunkowa.
Charakterystyka gipsówki białej
Gipsówka biała wiechowata jest dość wysoką byliną, w naturze jej wysokość to najczęściej 40-80 centymetrów, a w uprawie jest jeszcze wyższa 1-1,2 metra. Łodyga rośliny jest wzniesiona, naga, raczej delikatna. Liście średniej wielkości, wąskie, szerokość najwyżej 7,5 milimetra) o zrośniętych nasadach.
Bylina pięknie kwitnie na biało. Kwiatuszki są maleńkie, ale zbierają się w charakterystyczne wiechy o subtelnych gałązkach. Gipsówka nie tylko kwitnie obficie, ale też bardzo długo, bo od połowy czerwca, nawet do końca września. Na jednej roślinie może pojawić się nawet do tysiąca kwiatów, co powoduje, że gipsówka biała wiechowata jest niezwykle dekoracyjna.
Jeśli chodzi o rozmnażanie, to gipsówka rozmnaża się z nasion, w naturze jest oczywiście samosiejką. W uprawie zebrane wcześniej nasiona wysiewa się w marcu, ewentualnie w kwietniu do doniczek lub skrzynek. Najlepsza dla gipsówki białej wiechowatej ziemia musi być lekka, troszkę piaszczysta, najlepiej z dużą ilością wapna. Inspekty należy ustawić w suchym, słonecznym miejscu, gipsówka takie właśnie lubi. Jak sadzonki już wzejdą, trzeba je z reguły przepikować, a do gruntu na stałe miejsce wysadzać we wrześniu.
Dlaczego warto uprawiać gipsówkę białą w ogródku?
Uprawa gipsówki białej wiechowatej nie jest trudna, jeśli jest usytuowana na właściwym słonecznym stanowisku, systematycznie podlewana podczas suszy , to nie wymaga dodatkowej pielęgnacji. To mrozoodporna, ale i tak jesienią, po przekwitnięciu, trzeba ściąć ją blisko ziemi, gdyż wtedy na wiosnę wyrośnie silniejsza i kwitnienie będzie obfitsze.
Gipsówkę białą wiechowatą uprawia się głównie dla jej urody. Nie ma lepszego kwiatu do suchych bukietów. Jest też świetna jako kwiat cięty, jej niezwykła dekoracyjność powoduje, ze często dodaje się ją do innych kwiatów, aby wydobyć ich walory. W ogrodzie najlepiej wygląda na skalniakach, ale ozdobi też zwykłe rabaty.
